RIJDEN ONDER INVLOED: JONGEREN VINDEN HET MOEILIJK OM VRIENDEN AAN TE SPREKEN. 

4 november 2025 

De meeste jongeren vinden het onverantwoord om te rijden onder invloed van alcohol of drugs, maar beduidend minder grijpen in wanneer een vriend dat van plan is. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV) bij 600 jonge Vlamingen tussen 18 en 35 jaar. Minder dan zes op de tien jongeren zeggen effectief in te grijpen als iemand onder invloed wil rijden, terwijl meer dan zeven op de tien aangeven dat ze dat eigenlijk wel zouden willen. Om jongeren beter te wapenen start de VSV (Vlaamse Stichting Verkeerskunde) een grootschalige campagne en een nieuwe workshop voor het secundair onderwijs. Die laatste werd vandaag voorgesteld in het Sint Gertrudiscollege in Wetteren.

Kernboodschappen

Om die kloof tussen “willen” en “doen” te verkleinen, lanceert de VSV (Vlaamse Stichting Verkeerskunde) samen met de Vlaamse overheid een nieuwe campagne: “Groot Gelijk dat je nuchter rijdt”. De campagne bestaat uit twee luiken — één over alcohol voor het brede publiek en één over drugs, gericht op jongeren die in aanraking komen met illegale middelen. 

“Wie achter het stuur kruipt, draagt een grote verantwoordelijkheid voor zichzelf én voor anderen. Nuchter rijden is niet enkel verstandig, het is pure zorg voor je vrienden, je familie en iedereen op de weg. Met deze campagne willen we iedereen – en zeker jongeren – aansporen om elkaar aan te spreken en samen te kiezen voor een nuchtere rit.” ​ - Annick De Ridder, Vlaams minister van Mobiliteit

Rijden onder invloed blijft groot risico in het verkeer 

Rijden onder invloed blijft een van de belangrijkste oorzaken van zware ongevallen in Vlaanderen. In bijna 12% van alle letselongevallen speelt alcohol een rol. Daarnaast geeft 15% van de jongere bestuurders toe al eens gereden te hebben na het gebruik van illegale drugs. 

De effecten zijn bekend: alcohol vertraagt de reactiesnelheid en vermindert het beoordelingsvermogen; illegale drugs beïnvloeden concentratie, coördinatie en zelfcontrole. Wie onder invloed rijdt, loopt tot 10 keer zoveel risico om betrokken te raken bij een dodelijk ongeval als een nuchtere bestuurder. 

Rijden onder invloed wordt bovendien zwaar bestraft: vanaf 0,5 promille alcohol volgt een geldboete van minimaal € 179, die kan oplopen tot duizenden euro’s en een rijverbod. Beginnende bestuurders (minder dan twee jaar in het bezit van een rijbewijs) krijgen altijd een rijverbod en moeten minstens hun theorie- of praktijkexamen opnieuw afleggen voor ze weer mogen rijden. Voor drugs in het verkeer geldt nultolerantie: wie betrapt wordt, verliest onmiddellijk zijn rijbewijs en riskeert een vermelding op het strafblad. ​ 

Nieuw onderzoek: jongeren zijn bereid om in te grijpen, maar aarzelen 

Het VSV-onderzoek toont dat 18- tot 35-jarigen wel bereid zijn in te grijpen als iemand onder invloed wil rijden, maar die bereidheid minder vaak omzetten in actie. 

De redenen waarom men aarzelt om er wat van te zeggen, hebben zowel te maken met de beschikbare alternatieven, de sociale omgeving als de vaardigheden van jongeren: 

 Jongeren spreken sneller iemand aan wanneer ze: 

 “De verantwoordelijkheid om nuchter te rijden ligt in de eerste plaats bij de bestuurder zelf. Maar wie gedronken of drugs gebruikt heeft, kan zijn gedrag moeilijker inschatten en de risico’s onderschatten. Veel mensen voelen zich ‘nog goed genoeg’ om te rijden, terwijl hun rijvaardigheid sterk verminderd is. Daarom is het belangrijk dat ook de omgeving tussenkomt wanneer iemand onder invloed wil rijden. Jongeren spelen daarin een sleutelrol.” - dr. Stijn Dhondt, gedragsonderzoeker bij de VSV

Campagne en workshops leren jongeren hoe ze kunnen ingrijpen 

De campagne vertaalt de onderzoeksinzichten naar concrete handvatten. Ze toont herkenbare situaties waarin vrienden elkaar aanspreken en geeft jongeren via sociale media tips over wat ze kunnen zeggen, hoe ze medestanders vinden in hun groep en waarom het de moeite loont om iemand te helpen veilig thuis te komen. 

Daarnaast zet de VSV ook in op educatie via de interactieve workshop “Groot Gelijk!” in secundaire scholen. Daar leren leerlingen uit de derde graad op een laagdrempelige manier hoe ze veiligere keuzes kunnen maken tijdens het uitgaan en hoe ze vrienden kunnen aanspreken die onder invloed willen rijden. De workshop combineert herkenbare situaties met filmpjes, groepsgesprekken en rollenspellen, zodat jongeren kunnen oefenen hoe ze iets zeggen zonder belerend over te komen. 

 De campagne loopt verder ook via affiches langs de hoofdwegen en op de tankpistolen in meer dan 530 tankstations over heel Vlaanderen. 

 De slogan “Groot Gelijk dat je nuchter rijdt” krijgt zo een dubbele betekenis: nuchter rijden is verstandig, en ook wie een vriend aanspreekt die onder invloed wil rijden, heeft groot gelijk. 

 De campagne en de workshops vormen samen het concrete antwoord op het feit dat veel jongeren nog aarzelen om in te grijpen wanneer iemand onder invloed wil rijden. Door jongeren te tonen én te laten ervaren dat aanspreken wél werkt, wil de VSV hen sterker maken om dat ook in het echte leven te doen. 

Effect bewezen 

De aanpak werkt. Na afloop van de vorige campagnegolf “Groot Gelijk dat je er wat van zegt” die in juli liep, steeg het aantal jongeren dat effectief iemand aanspreekt van 40% naar 57% bij wie regelmatig in zulke situaties komt. ​ De campagne is er dus met andere woorden in geslaagd om 2 op de 10 jongeren extra te activeren om zich uit te spreken. 

“Met deze campagne willen we jongeren duidelijk maken dat ingrijpen niet moeilijk hoeft te zijn. Soms volstaat één zin of één gebaar om te voorkomen dat iemand onder invloed achter het stuur kruipt. Wie dat doet, maakt écht het verschil.” - Werner De Dobbeleer, woordvoerder van de VSV

Over de VSV

De VSV gaat voluit voor veilig verkeer. Van congressen tot campagnes, van verkeerseducatie tot vormingen in bedrijven, van rijopleiding tot juiste informatie, van loopfietsers tot motards. De afgelopen jaren bouwden we heel wat acties uit om veiliger gedrag in het verkeer te stimuleren.

VSV, Stationsstraat 110, 2800 Mechelen - 015 44 65 50

www.veiligverkeer.be ​ en www.vsv.be

Over het beleidsdomein MOW 

Het Departement Mobiliteit en Openbare Werken vormt samen met het Agentschap Wegen en Verkeer en het Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust het Vlaams Ministerie van Mobiliteit en Openbare Werken. Dat ministerie vormt samen met de extern verzelfstandigde agentschappen De Lijn en De Vlaamse Waterweg nv op zijn beurt het beleidsdomein Mobiliteit en Openbare Werken. 

Over het Departement MOW 

Als Departement Mobiliteit en Openbare Werken (MOW) van de Vlaamse overheid doen we Vlaanderen bewegen: langs de weg, over het water en door de lucht. Onze experten in beweging zetten zich elke dag in voor een veilige, slimme en duurzame mobiliteit én voor de hedendaagse wegen- en (lucht)haveninfrastructuur. We werken zowel beleidsmatig als in uitvoering mee aan verschillende projecten, in Vlaanderen en ver daarbuiten. Om die brede waaier aan uitdagingen tot een goed einde te brengen, kunnen we rekenen op onze experten met diverse profielen. Samen hebben we één doel: met onze inzet, teamwork en vakmanschap bijdragen tot een betere samenleving. Wij zijn #experteninbeweging.