Invoeren rijbewijs met punten is een no brainer.

Rijbewijs met Punten

Een rijbewijs met punten, ook wel een puntenrijbewijs genoemd, is een systeem waarbij bestuurders een bepaald aantal punten krijgen toegekend en bij verkeersinbreuken punten verliezen. Bij het bereiken van een bepaald aantal punten kunnen er sancties volgen, zoals een verplichte opleiding of een rijverbod. 

VSV is een grote voorstander 

De VSV is een grote voorstander om een rijbewijs met (straf)punten in te voeren. 

Het is een instrument om veelplegers van (ook kleine) verkeersovertredingen aan te pakken en om bestuurders bewuster te laten omgaan met hun rijgedrag. 

Het is een rechtvaardig en consequent systeem om hardnekkige veelplegers van verkeersovertredingen te detecteren en te sanctioneren. 

Ons land loopt achter 

Het invoeren van een rijbewijs met punten lijkt een no brainer te zijn om op een snelle manier iets aan de verkeersveiligheid te verbeteren. ​ ​ 

In Europa hebben 22 landen al een vorm van een puntenrijbewijs. ​ Met succes. Bij ons werd de wet al in 1992 gestemd, maar kwamen er nooit uitvoeringsbesluiten. In 2020 werd de maatregel opnieuw opgenomen in het federaal regeerakkoord, maar bleef hij tot nu toe helaas dode letter. 

Het rijbewijs met punten werkt 

Een wereldwijde meta-analyse van puntensystemen die in 2012 is uitgevoerd, toont aan dat de introductie van een puntenrijbewijs een positieve invloed kan hebben op het aantal verkeersovertredingen, ongevallen en slachtoffers. Langdurige veiligheidseffecten worden echter alleen bereikt als de handhaving op een hoog niveau blijft en langdurig wordt volgehouden (1). ​ 

De ETSC (European Transport Safety Council) is er om deze redenen voorstander van dat zoveel mogelijk Europese lidstaten een puntensysteem zouden invoeren. (2)

Geen straffeloosheid voor recidivisme 

Een geldboete volstaat niet altijd als afschrikmiddel. Door het systeem van “onmiddellijke inning” in ons land kunnen herhaalde overtreders van snelheidsovertredingen tot 40 km/uur te snel of wanneer ze betrapt worden met een alcoholintoxicatie tussen 0,5 promille en 0,8 promille in de fout blijven gaan zolang hun portefeuille het toelaat de boetes te betalen. Wie geld genoeg heeft, kan die overtredingen straffeloos blijven herhalen. Voor dat soort inbreuken verschijn je in België zelden voor een rechter (behalve uitzonderingen, bv beginnende bestuurders). Het vooruitzicht om je rijbewijs kwijt te spelen, zal voor die categorie van bestuurders heel wat efficiënter werken. ​ 

Belangrijke voorwaarden: dataregister en transparantie ​ 

Een rijbewijs met punten staat of valt met een goed dataregister waarmee je kan opvolgen wie systematisch verkeersovertredingen maakt. Een mogelijke achilleshiel is daarbij het GAS5-systeem. Mensen die nu via die weg een sanctie krijgen, zitten momenteel niet in een centraal register. Dat is sowieso iets dat bij de invoering van een rijbewijs met punten moet worden bekeken. 

Ook transparantie is een belangrijke voorwaarde. Bestuurders moeten weten hoe het werkt en welke overtredingen hoeveel punten kosten. ​ 

Minstens even belangrijk: permanente opleiding bestuurders 

Een rijbewijs met punten kan zonder twijfel een belangrijke maatregel zijn om de verkeersveiligheid te verbeteren. Maar voor de VSV is het minstens even belangrijk om daarnaast meer te gaan investeren in permanente opleiding en sensibilisering van alle bestuurders. Als je wil dat mensen zich veiliger gaan gedragen, mag je niet alleen de focus leggen op wat ze niet mogen doen, maar er vooral ook voor zorgen dat ze weten wat ze wel moeten doen. ​ 

Daarnaast kunnen er ook specifieke opleidingen komen voor bestuurders die al punten kwijtspeelden.

Bronnen:

 (1) Castillo-Manzano, J.I. & Castro-Nunõ, M. (2012). Driving licenses based on points systems: Efficient road safety strategy or latest fashion in global transport policy? A worldwide meta-analysis. In: Transport Policy, vol. 21, p. 191-201.

(2) Zie Road Safety Priorities for the EU 2024-2029 – ETSC + Van Schagen & Machata (2012). The BestPoint Handbook. Getting the best out of a Demerit Point System BPHandBook.pdf (etsc.eu)